ORDIZIA- BARRENA KULTUR ETXEA
“URDANETA ETA BERE GARAIA” SOLASALDI-ZIKLOA
Apirilaren 19a – 19:00
“DEL TRATADO DE ALCAÇOBAS (1479) AL DE TORDESILLAS (1494)” –José Luis Orella Unzuék emango du hitzaldia – Unibertsitateko Katedradun seniorra
Andres Urdanetaren figura eta bere garaia ezagutzeko solasaldi-zikloarekin segituz, datorren ostegunean, apirilaren 19an, Jose Luis Orella Unzué katedradunak hitzaldia emango “Del tratado de Alcaçovas al de Tordesillas” izenburupean. Barrena Kultur Etxean izango da hitzordua, 19:00etan.
Portugaleko erreinuak 1415ean hasi zituen bere konkistak Ceutarekin, hori guztia bere esperientzia komertzial, zientifiko eta maritimoa oinarri hartuta. 1498. urte arte, Afrikako kostaldera eta atlantikoko irletara espedizio ugariko arao hasi zen Portugalekoentzat.
1480an Portugal Mendebaldeko itsas-potentzia handia zen, eta une hartako proiektu zientifiko eta espedizionario guztien hartzaile hoberena izan zen. Horietako bat izan zen Cristobal Colonek eskainitakoa izan zen, eta Portugalen egon zen 1476tik 1485era. 1491ean bakarrik erakarri zuen Gaztelako gortea.
Gaztelako Koroan ere espedizioetarako abenturari ekin zion, baina mende erdi bat beranduago. Kanaria irlak izan ziren lehen helburua.
1479ko irailaren 4an A Alcaçobaseko itunak, Portugaleko Alfonso V. eta Errege Katolikoen artekoak, Portugal eta Gaztelako erreinuen arteko liskarrean elkartasuna ekarri zuen, Gaztelako herentziagatik penintsulako gerra zibilean, eta itsasoz haraindiko lurraldeak elkarri uzten bakea asentatzea komeni zen.
Portugal eta Gaztelaren arteko liskarrak, Kanariar irlak hartzeko ikusi zenak, Cristobal Colon penintsulara martxoan iritsi zenean (Ameriketarako bidaiatik) iritsi zen gailurrera.
Bi potentzia horien arteko liskarraren aurrean eta Portugalek itsasoan zuen posizio ezin hobeagatik, Errege Katolikoei errekurtsoa jartzea besterik ez zitzaien geratzen, Aita Santuaren aurrean bezalako goi-mailako agintari baten aurrean. Bula alejandrinak Gotzaintzaren subiranotasun unibertsalaren ekintza bat gehiago izan ziren.
Colonek aurkitutako lurraldeak Portugal eta Gaztelaren artean Alcaçobaseko itunean ezarritakoa hautsi zuten. Beraz, beharrezkoa zen harreman diplomatikoak ezartzea Alcaçobaseko hitzarmena eguneratzeko. Banaketarako meridianoa Cabo Verdeko irletatik mendebaldera hirurehun eta hirurogeita hamar legoatara finkatu behar izan zen. Bi hemisferio markatu ziren: Mendebaldea Gaztelarentzat, ekialdea Portugalentzako.
Tordesillas-ko ituna Arévalon berretsi zuten Gaztelako aldekoek 1494ko uztailaren 7an eta Setúbalen Portugaleko aldekoek 1494ko irailaren 5ean. Horrekin Mundu Berriaren konkista eta atxikimeneko guneen banaketa ezarri zen, Itsaso Atlantikoko marra zatitzailearen bidez. Portugal eta Espainiaren arteko borroka,
José Luis Orella Unzuéren curriculum laburra
Erromako Unibertsitate Gregoriatarrean Elizaren Historian doktoratua
Madrileko Unibertsitatean Filosofía eta Letretan doktoratua
Innsbruckeko Unibertsitatean Teologian lizentziatua
Bartzelonako Unibertsitatean Filosofia eta Letretan Lizentziatua.
Juan Marxh Fundazioko bekaduna
Deustuko Unibertsitateko Filosofia eta Letretako Fakultateko Historian katedraduna
Euskal Herriko Zuzenbide Fakultatean Zuzenbidearen Historiako Irakasle Titularra
Hainbat argitalpenen egilea.
